An toàn vệ sinh thực phẩm đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe và tính mạng của con người. Vì vậy, những sản phẩm trước và sau khi tạo thành phẩm cần phải được đảm bảo về chất lượng, nguồn gốc cũng như an toàn vệ sinh thực phẩm trong khâu sản xuất hoặc chế biến. Vậy làm cách nào để chúng ta có thể đảm bảo an toàn thực phẩm đúng cách, đúng quy trình? Những tiêu chuẩn an toàn thực phẩm sau đây sẽ giúp cho bạn tìm được câu trả lời nhé.
Các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm hiện nay
Không chỉ có cộng đồng chung tay góp sức giữ gìn vệ sinh an toàn thực phẩm mà nhà nước cũng đã ban hành một số quy định về tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Các doanh nghiệp/cá nhân muốn kinh doanh thực phẩm cần phải đạt một trong số tiêu chuẩn dưới đây.
Tiêu chuẩn ISO 22000:2018
Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, được đánh giá dựa trên phương pháp quản lý vệ sinh thực phẩm của HACCP, ISO 220000. Tiêu chuẩn này sẽ làm giảm rủi ro về an toàn thực phẩm và hiện thực hóa việc phát triển chuỗi cung ứng an toàn thực phẩm trong sản xuất.
Đối tượng áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000:2018
Tiêu chuẩn ISO 22000:2018 được áp dụng ở mọi doanh nghiệp/tổ chức nào khi tham gia vào chuỗi cung ứng thực phẩm dù bằng hình thức trực tiếp hay gián tiếp.
- Những nông trại, trang trại chăn nuôi hay ngư trường.
- Những đơn vị chuyên chế biến thực phẩm như thịt cá tươi sống và thức ăn chăn nuôi.
- Cơ sở sản xuất ngũ cốc, đồ uống, các loại bánh, thực phẩm đóng hộp hoặc đông lạnh.
- Những công cụ cung cấp về thực phẩm như nhà hàng, cửa hàng thức ăn nhanh, bệnh viện và những cửa hàng bán thực phẩm tại chỗ, lưu động.
- Các đơn vị cung cấp dịch vụ phân phối, lưu trữ cũng như vận chuyển thực phẩm.
- Cơ sở cung cấp các thiết bị chế biến thực phẩm, chất phụ gia, nguyên vật liệu trong chế biến thực phẩm.
- Những cơ sở cung cấp dịch vụ dọn dẹp vệ sinh và đóng gói thực phẩm.
⇒ Mọi yêu cầu quy định trong tiêu chuẩn ISO 22000:2018 đều áp dụng được cho bất cứ dịch vụ hay sản phẩm nào tiếp xúc với thực phẩm.
Điều kiện khi đăng ký tiêu chuẩn ISO 22000:2018
Để đăng ký tiêu chuẩn ISO 22000:2018, doanh nghiệp cần có đủ điều kiện sau:
- Có chính sách an toàn thực phẩm tổng thể do ban lãnh đạo cao nhất phát triển.
- Đặt ra các mục tiêu thúc đẩy công ty nỗ lực tuân thủ các chính sách.
- Lập kế hoạch và thiết kế hệ thống quản lý hệ thống.
- Lưu giữ hồ sơ của hệ thống.
- Xác định các thủ tục để liên lạc đảm bảo giao tiếp hiệu quả với các bên quan trọng của công ty như các cơ quan quản lý, khách hàng, đối tác,.. và liên lạc nội bộ hiệu quả.
- Có sẵn bản kế hoạch cho các tình huống khẩn cấp.
- Tổ chức các cuộc họp xem xét của ban lãnh đạo đánh giá hiệu suất FSMS.
- Tuân thủ các quy tắc HACCP.
- Thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc để xác định nguồn gốc sản phẩm.
- Thiết lập hệ thống khắc phục và kiểm soát sản phẩm không phù hợp.
- Duy trì quy trình thu hồi sản phẩm bằng văn bản.
- Điều khiển các thiết bị giám sát và đo lường.
- Thiết lập và duy trì các kế hoạch kiểm toán nội bộ.
- Liên tục cập nhật và cải tiến hệ thống FSMS.
Tiêu chuẩn HACCP
Khác với tiêu chuẩn ISO 22000:2018, tiêu chuẩn HACCP là một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, kế hoạch HACCP phải có đầy đủ các tài liệu và thủ tục về cách xác định cũng như tiến hành phân tích các mối nguy hại, giới hạn, kiểm soát và giám sát theo dõi bất kỳ mối nguy tiềm ẩn nào trong chuỗi chế biến sản xuất thực phẩm. HACCP được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới và áp dụng cho tất cả các ngành sản xuất thực phẩm, đồ uống.
Đối tượng phải áp dụng tiêu chuẩn HACCP
Tiêu chuẩn HACCP áp dụng cho các đối tượng sau:
- Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thủy sản.
- Doanh nghiệp chuyên sản xuất thức ăn chăn nuôi.
- Các cơ sở dịch vụ ăn uống, quán ăn, nhà hàng, khách sạn và các tổ chức hoạt động liên quan đến ngành F&B.
Làm thế nào để đạt chứng nhận HACCP
Để đạt giấy chứng nhận HACCP, doanh nghiệp sẽ phải trải qua quá trình đánh giá bởi một chuyên gia đủ năng lực và đủ điều kiện về an toàn thực phẩm.
Đánh giá chứng nhận HACCP có 7 nguyên tắc chính.
- Xác định mối nguy và phân tích các mối nguy về sức khỏe hóa học, sinh học và vật lý trong tất cả các khâu sản xuất sản phẩm.
- Xác định các điểm kiểm soát quan trọng trong quá trình sản xuất.
- Đối với mỗi CCP, cần có một bộ các giới hạn được thiết lập để xác định điều gì an toàn cho thực phẩm thông qua các chỉ số như độ PH, nhiệt độ, mức hóa chất,..
- Giám sát CCP để chứng minh thực phẩm an toàn cho việc vận chuyển và bán. Nguyên tắc này bao gồm tài liệu như thủ tục và các biểu mẫu giám sát để đảm bảo mọi kết quả trong cả quá trình đều được ghi lại.
- Các hành động khắc phục phải được thiết lập sẵn để phòng các trường hợp sản phẩm không đủ điều kiện duy trì việc kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm và chất lượng thực phẩm.
- Nhiệm vụ xác minh phải được thực hiện để đánh giá các giai đoạn khác nhau của cả quy trình để đảm bảo kế hoạch HACCP được tuân thủ.
- Tài liệu rất cần thiết, lưu giữ đánh giá chi tiết về việc thực hiện an toàn thực phẩm. Tài liệu phải bao gồm hồ sơ về các hoạt động trước đây và đây cũng là bằng chứng cho thấy kế hoạch HACCP trong doanh nghiệp đang hoạt động bình thường.
Cách tốt nhất để nhận được chứng chỉ HACCP là áp dụng 7 nguyên tắc HACCP trong doanh nghiệp đồng thời hoàn thành kế hoạch hACCP đề ra cũng như kiểm tra tính hiệu quả thường xuyên.
Tiêu chuẩn FSSC 22000
FSSC là hệ thống an toàn thực phẩm có trụ sở tại Hà Lan. FSSC ra đời nhằm mục đích cung cấp chương trình chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm được phổ biến rộng rãi. Ngoài ra tiêu chuẩn FSSC còn hướng đến việc đảm bảo cho các doanh nghiệp thực phẩm có đủ khả năng để kiểm soát mọi mối nguy.
Đối tượng được áp dụng tiêu chuẩn FSSC 22000
Phạm vi đối tượng FSSC 22000 chủ yếu áp dụng cho các ngành như nuôi trồng, sản xuất thực phẩm, sản xuất bao bì và vật liệu bao gói sản phẩm, sản xuất thức ăn trong chăn nuôi, vận chuyển và lưu kho, cung cấp các dịch vụ ăn uống thực phẩm.
Các tổ chức cung ứng thực phẩm có thể được hưởng lợi từ chứng nhận FSSC 22000 bao gồm:
- Các sản phẩm từ động vật dễ hư hỏng (thịt, trứng, sữa, cá,…)
- Các sản phẩm dễ hư hỏng từ thực vật (rau, củ, quả, hoa tươi,…)
- Sản phẩm để lâu dài trên kệ ở nhiệt độ môi trường xung quanh (sản phẩm đóng hộp, bánh quy, đồ ăn nhẹ,.. )
- Các thành phần tạo nên thực phẩm (Khoáng chất, vitamin, hương liệu,…)
Tiêu chuẩn GMP trong sản xuất
Tiêu chuẩn GMP được hiểu là tiêu chuẩn sản xuất tốt. Tiêu chuẩn GMP quy định chung hoặc hướng dẫn đảm bảo nhà sản xuất luôn làm ra sản phẩm đạt chất lượng an toàn cho người sử dụng.
Tiêu chuẩn GMP là tiêu chuẩn bắt buộc cho tất cả các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh các sản phẩm có yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm cao như:
- Ngành dược mỹ phẩm.
- Ngành thực phẩm.
- Sản xuất kinh dinh các thiết bị y tế.
Điều kiện bắt buộc để nhà máy đạt chuẩn GMP
Đối với từng ngành khác nhau, tiêu chuẩn và điều kiện GMP có những khác biệt riêng để phù hợp với từng ngành. Nhìn chung nhà máy đạt GMP về cơ bản cần đáp ứng tiêu chuẩn điều kiện sau:
- Tiêu chuẩn về nhân sự.
- Tiêu chuẩn về nhà xưởng.
- Tiêu chuẩn về thiết bị.
- Tiêu chuẩn về quá trình sản xuất thực phẩm.
- Tiêu chuẩn về chất lượng thực phẩm.
- Tiêu chuẩn về kiểm tra nguyên liệu, sản phẩm, nhân viên, đánh giá về cung ứng thực phẩm, điều kiện vệ sinh.
- Tiêu chuẩn về xử lý sản phẩm không phù hợp và giải quyết các khiếu nại của khách hàng.
Tóm lại, phần lớn tiêu chuẩn GMP thường dành cho lĩnh vực y tế.
Tiêu chuẩn BRC
BRC là tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm do hiệp hội bán lẻ Anh Quốc thành lập vào năm 1998 phù hợp cho việc kiểm soát chất lượng và an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn BRC cung cấp các yêu cầu giúp chúng ta kiểm soát dây chuyền cung cấp sản phẩm từ nguyên liệu đầu vào từ việc lấy giống, trồng trọt, thu hoạch và chế biến khi giao sản phẩm cho khách hàng. Đây là điểm khác biệt của tiêu chuẩn này.
Đối tượng nào cần phải có chứng nhận BRC
Giấy chứng nhận BRC cần cho tất cả các tổ chức, doanh nghiệp như cơ sở, công ty, nhà máy, sản xuất, chế biến hay kinh doanh đóng gói thực phẩm. Lưu ý tiêu chuẩn BRC không áp dụng cho các hoạt động liên quan tới việc nhập khẩu lấy giá sỉ để bán, phân phối hay tồn trữ ngoài sự kiểm soát của công ty.
Cấu trúc tiêu chuẩn BRC
Cũng giống như HACCP, BRC gồm 7 phần
- Cam kết phát triển liên tục
- Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001.
- Hệ thống kiểm soát rủi ro HACCP.
- Tiêu chuẩn nhà xưởng như: cách bố trí, bảo trì các tòa nhà và cơ sở, có kiểm soát dịch và quản lý nguồn chất thải một cách có hệ thống.
- Kiểm tra và rà soát sản phẩm.
- Quy trình kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm chặt chẽ.
- Nhân viên trực tiếp làm việc trong nhà máy như quần áo bảo hộ, vệ sinh cá nhân, giấy khám sức khỏe, thường xuyên được huấn luyện và đào tạo.
Các điều kiện để đạt tiêu chuẩn BRC
Doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn BRC cần đảm bảo các yêu cầu sau:
- Kế hoạch an toàn thực phẩm và phân tích mối nguy, kiểm soát tới hạn: Kế hoạch này được xây dựng dựa trên nguyên tắc HACCP toàn diện, được triển khai áp dụng và duy trì.
- Đánh giá nội bộ: Cần có một hệ thống đánh giá hiệu quả của hệ thống quản lý chất lượng an toàn thực phẩm và các quy trình liên quan để đảm bảo các yêu cầu của tiêu chuẩn, có hiệu quả.
- Hành động khắc phục và phòng ngừa: Cần có các quy trình cụ thể để khắc phục các rủi ro bất ngờ về tính hợp pháp, chất lượng và an toàn của sản phẩm.
- Truy tìm nguồn gốc nên cần có một hệ thống hoàn chỉnh để theo dõi thành phẩm, số lô hàng, từ khâu nguyên vật liệu đến quá trình sản xuất và gói hàng.
- Bố trí các dòng sản phẩm hợp lý, cơ sở trang thiết bị cần phải thiết kế, xây dựng và duy trì để ngăn ngừa các tác hại lây nhiễm cho sản phẩm.
- Xử lý các yêu cầu đối với vật liệu đặc biệt như vật liệu có chứa chất gây dị ứng và vật liệu được duy trì nhận dạng.
- Kiểm soát hoạt động thông qua các quy trình kiểm tra.
- Hệ thống kiểm tra nhân viên nhằm chứng minh nhân viên có đủ khả năng và năng lực làm việc, không có khả năng gây ảnh hưởng đến tính hợp pháp, chất lượng và sự an toàn của sản phẩm.
Tiêu chuẩn IFS
Tiêu chuẩn IFS là tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế được tổ chức GFSI được thành lập vào năm 2000 tại châu Âu.
IFS gồm 2 yếu tố chính là
- Hệ thống quản lý trong an toàn thực phẩm.
- Thực hành việc nuôi trồng tốt/ thực hành trong sản xuất tốt/thực hành thương mại tốt.
Đối tượng phải áp dụng tiêu chuẩn IFS
Đối tượng của tiêu chuẩn này cũng giống như chứng chỉ ISO 22000 bao gồm tất cả các tổ chức, cá nhân cung ứng chuỗi thực phẩm. Đây là tiêu chuẩn mang tính chất tự nguyện, tập trung vào việc quản lý an toàn thực phẩm.
Hệ thống tiêu chuẩn IFS
IFS có tám tiêu chuẩn giúp các doanh nghiệp chứng minh đã thiết lập hệ thống phù hợp đảm bảo an toàn thực phẩm, tăng độ uy tín với khách hàng và giảm thiểu các rủi ro không đáng có.
- IFS Food – GFSI Benchmarked Standard: áp dụng cho các nhà máy chế biến thực phẩm và tổ chức đóng gói các sản phẩm/thực phẩm rời. Hay các quy trình sản xuất thực phẩm có nguy cơ ô nhiễm cao trong quá trình đóng gói.
- IFS Global Markets Food: là chương trình đánh giá an toàn thực phẩm cho các nhà bán lẻ và các sản phẩm thực phẩm có thương hiệu bán trên thị trường.
- IFS Bán buôn / Tiền mặt & Mang theo: được áp dụng cho các nhà bán buôn và thị trường tiền mặt và xách tay.
- IFS Logistics – Tiêu chuẩn điểm chuẩn GFSI: áp dụng cho các thực phẩm và phi thực phẩm, bao gồm các hoạt động hậu cần, xếp dỡ hàng hóa và vận chuyển.
- IFS Global Markets Logistics: áp dụng cho các nhà cung cấp dịch vụ logistics nhỏ.
- Môi giới IFS áp dụng cho các công ty chủ yếu tham gia vào các hoạt động giao dịch và các công ty thuộc dạng đại lý.
- IFS HPC áp dụng cho các sản phẩm chăm sóc gia đình và cá nhân.
- IFS PACsecure – Tiêu chuẩn điểm chuẩn GFSI được áp dụng cho các nhà sản xuất và chuyển đổi vật liệu đóng gói chính và phụ.
IFS là một tiêu chuẩn an toàn thực phẩm tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp khi tham gia. Ngoài ra, còn một số lợi ích khác như tiết kiệm chi phí, các hoạt động có tính hệ thống, tăng hiệu quả làm việc,…
Tiêu chuẩn SQF
Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm SQF được phát triển tại Úc vào năm 1994. Tiêu chuẩn FQF có cấu trúc độc đáo bằng cách tiếp cận mô-đun 2. Mô-đun 2 được áp dụng cho tất cả các nhà sản xuất thực phẩm và áp dụng cho các yêu cầu quản lý cơ bản, áp dụng cho quy trình HACCP.
Phạm vi áp dụng tiêu chuẩn SQF
- Bộ tiêu chuẩn an toàn thực phẩm SQF cho sản xuất chính.
- Bộ tiêu chuẩn an toàn thực phẩm SQF cho lưu trữ và phân phối.
- Bộ tiêu chuẩn an toàn thực phẩm SQF cho sản xuất bao bì của thực phẩm.
- Bộ tiêu chuẩn an toàn thực phẩm SQF cho nhà bán lẻ thực phẩm.
- Bộ tiêu chuẩn SQF cho chất lượng thực phẩm.
Tiêu chuẩn GMO free
GMO free dùng để chỉ sản phẩm không có hiện tượng biến đổi gen. Các nghiên cứu biến đổi gen ảnh hưởng lớn đến nhiều sản phẩm mà mọi người tiêu thụ hằng ngày. Tuy nhiên, mọi công đoạn nuôi trồng trong tiêu chuẩn GMO free đều được kiểm soát chặt chẽ. thực phẩm sản xuất theo tiêu chuẩn GMO luôn có ít nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
An toàn biến đổi gen GMO đã được thông qua và có sự đồng ý của các tổ chức sức khỏe uy tín trên thế giới như: Hiệp hội y khoa Mỹ, hiệp hội chất độc, tổ chức y tế thế giới, Ủy Ban Liên minh Châu Âu,…
Trong giai đoạn 1996 – 2012 kể từ khi cây trồng GM được thương mại hóa, hơn 59 quốc gia đã tiến hành đánh giá mở rộng và được đánh giá an toàn.
Tiêu chuẩn BAP
BAP là tiêu chuẩn chứng nhận an toàn thực phẩm trong việc nuôi trồng thủy hải sản. Các thị trường lớn như Mỹ, Nhật, EU đều bắt buộc sử dụng tiêu chuẩn này đối với việc nhập khẩu.
Đối tượng nên áp dụng tiêu chuẩn BAP
Tiêu chuẩn BAP thực hiện cho các lĩnh vực khác nhau từ trại giống đến nhà máy sản xuất hay các nhà máy chế biến thức ăn.
Chứng nhận BAP chủ yếu tập trung vào các mảng có trách nhiệm với môi trường, xã hội, sức khỏe động vật, truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm đối với các cơ sở thủy sản. Các cơ sở đăng ký thành công BAP sẽ được in chứng nhận trên bao bì sản phẩm nhằm làm tăng độ uy tín của doanh nghiệp với khách hàng trong việc cung ứng thủy sản sạch.
Điều kiện để đạt tiêu chuẩn của BAP
- Quyền sở hữu và chế độ quản lý đồng thuận là việc các trang trại phải tuân thủ các quy định về quản lý môi trường và trình các loại giấy tờ liên quan.
- Mối quan hệ trong cộng đồng: Các trại nuôi hải sản không được ngăn cản người dân địa phương tiếp cận các vùng nước ngập mặn công cộng, khu vực đánh cá hoặc các khu vực công cộng khác.
- Quan hệ người lao động và an toàn cho công nhân: Các trại nuôi phải tuân thủ theo luật lao động để đảm bảo an toàn lao động và điều kiện sống phù hợp tùy từng địa phương.
- Việc xây dựng các trang trại nuôi thủy sản gây tổn thất lớn cho rừng ngập mặn, trong trường hợp chặt rừng thì trại phải trồng lại gấp 3 lần diện tích rừng đã bị chặt.
- Các trang trại nuôi phải định kỳ giám sát quản lý chất lượng nguồn nước để đặt tiêu chuẩn BAP. Các chỉ tiêu nguồn nước phải được cơ quan chức năng có thẩm quyền kiểm tra và xác nhận.
Dịch vụ làm giấy phép đăng ký an toàn thực phẩm tại Fosi
Đối với các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm trên, các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng thực phẩm đều bắt buộc phải có giấy chứng an toàn thực phẩm mới được phép sản xuất và kinh doanh. Nếu doanh nghiệp bạn chưa đăng ký một trong các loại hình tiêu chuẩn an toàn thực phẩm trên hãy liên hệ ngay với Fosi qua hotline: 0909 89 87 83 (Mr. Hải) – 0965.318.875 (Mrs. Ngân) – 0919 898 763 (Mrs. Hằng) chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn bất cứ khi nào bạn cần.
